Genç Temsil Eksikliği Üzerine
Sosyolojinin bir alt başlığı olarak kabul gören gençlik sosyolojisi içerisinde yer alan şekliyle gençlik; bireyin biyolojik yönü hesaba katılarak kültürel ve tarihsel açıdan değişen ve gelişen aynı zamanda sosyal yönden süreklilik arz eden bir dönem olarak yorumlanmaktadır.
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden derlediği bilgilere göre, geçen yıl itibarıyla 15-24 yaş grubundaki genç nüfus 12 milyon 955 bin 672 kişi olarak hesaplandı. Bu, Türkiye’nin toplam nüfusunun yüzde 15,6’sına karşılık gelmektedir. Gençlerin nüfusun büyük bir çoğunluğunu oluşturmasına rağmen genç temsilde büyük oranda eksiklikler görülmektedir.. Gençler, Türkiye’de gençlere güvenilmediği konusunda hemfikirdir. Gençler, yarına hazırlanan bireyler olarak kabul edilmekten ziyade, bugün var olmak ve toplum tarafından, oldukları gibi kabul görmek ve önemsenmek istemektedir. Toplumun, gençlerin işe yaramaz olduğuna dair ön yargılı yaklaşımları, gençlerin fikirlerini özgürce ifade etmelerini ve kimliklerini olduğu gibi yaşamalarını engellemektedir. Dolayısıyla, gençler, kendilerini var edebilecek toplumsal katılım eylemlerinden de uzak durmak zorunda kalmaktadır.
TBMM Genç Milletvekili Oranları
24 Haziran’da gerçekleşen erken seçim ile birlikte meclise giren milletvekili sayısı 550’den 600’e çıktı. Aynı zamanda seçilme yaşının 25’ten 18’e düşürülmesinden sonra yapılan ilk seçim olma özelliğini de taşıyan 24 Haziran seçimlerinde mecliste yer alan genç milletvekillerinin oranının artması beklenirken, tam tersi bir sonuç yaşandı. 1 Kasım 2015 seçimleri sonucu oluşan meclis aritmetiğinde %1,6 olan genç milletvekili oranı da seçilme yaşının düşürülmesi ve milletvekili sayısının arttırılmasına rağmen %1,3’e düştü.
Üst yaş grubunun yönetimde aktif rol almasından ötürü gençlerin siyasi katılımları, tıpkı genel siyasi katılım çalışmalarında olduğu gibi, genellikle oy verme ile sınırlı bir biçimde inceleniyor.
27. Dönem Milletvekili Genel Seçiminde 40 ila 59 yaş ortalamasında birey sayısı yoğunluktadır. Politikacıların yaş ortalamasının bu kadar yüksek olduğunu düşündüğümüzde, gençleri ilgilendiren konularda, gerekli kararların gençler tarafından verilmemesinden ötürü temel sorunların tespit edilememesi veya uygun önergelerin sunulamaması birçok sorununa zemin hazırlamaktadır.
Sosyal medyada da gençlerin; sadece KYK borçlarının ve yurt sorunlarının dile getirilmesi temel sorunların göz ardı edilmesine sebep olmaktadır. Bu sebeple gençlerin ihtiyaçlarını tahmin etmek yerine onların temsiline imkan vererek içlerinde olan kişilerin bunları yansıtması çok daha sağlıklı bir yol ve yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle kendi geleceklerine etki edecek kararlar sırasında görüş belirtebilecek bir konumda olmaları oldukça önemlidir.
Çözüm Önerileri
2009 tarihli Avrupa Birliği’nin Gençlik Strateji Belgesi’nde, Avrupa Birliği’nin gençlik konusundaki temel iki vizyonundan;
İlki; gençlerin günlük yaşantısını etkileyen ve refah düzeyini arttırmaya yönelik politikaların geliştirilmesi için gençlik alanına daha fazla yatırım yapılmasıdır. İkincisi, Avrupa Birliği değerlerine ve hedeflerine katkıda bulunmak ile toplumun yenilenmesi için gençlerin potansiyelinin desteklenmesi amacıyla gençliğin bir bütün olarak güçlendirilmesidir. Bu vizyon yaklaşımı çerçevesinde tespit edilen üç kapsayıcı ve birbiri ile ilişkili ana hedef şu şekildedir;
a)eğitim ve istihdam alanında gençler için daha fazla fırsat oluşturmak,
b)toplumdaki tüm gençlerin tam katılımını ve erişimini geliştirmek ve
c)gençler ile toplum arasındaki karşılıklı dayanışmayı teşvik etmek.
Bu üç ana hedefe ulaşabilmek için sekiz alt stratejik başlık belirlenmiştir. Bunlar; eğitim, istihdam, yenilikçilik ve girişimcilik, gençlik ve dünya, sağlık ve spor, katılım, sosyal kapsayıcılık, gönüllülüktür. (Manas Sosyal Araştırmalar dergisi ; Gençliğe Yönelik Politika ve Uygulamalarında Yerel Yönetimlerin Rölü , Sayı 3 , cilt 6 2017)
Gençlerin katılımını destekleme hususunda okul, gençlik grupları ve toplumda karar alma mekanizmalarına dahil edilmeleri, bilgilendirilmeleri, daha kolay medya olanakları için eğitimlerden istifa edilmeleri, gönüllü çalışmalar yapma konusunda teşvik edilmeleri, fikirlerine geliştirmelerine dönük proje eğitimi almaları, siyasi parti ve konu odaklı kuruluşlara katılma noktasında seçme fırsatına sahip olmaları öngörüler arasında yer almaktadır. Gençlik katılımını bu konuda destekleyen yapıların ise; gençlik meclisleri, gençlik konseyleri, gençlik forumları, öğrenci konseyi vb. yapılar olduğu ve tek seferlik toplantılardan ziyade süreklilik sağlanmasının gençlerin söz sahibi olma ve kendilerini ifade etme noktalarında büyük bir ilerleme kaydedilmesini sağlayabilir.
Geleceğe dair hedef ve beklentiler kişiden kişiye değişmektedir. Asıl olan bu planları yaparken gençlerin ne kadar söz sahibi olduğu ve kamunun ,devletin genç yurttaşlarını bu süreçte ne kadar desteklediğidir. Gençlik politikalarında ; gençleri “yetiştirmek” ve “geliştirmek” gayretinde olunması amacı benimsenmelidir.