2002-2023 Yılları Arasında Siyasi Partilerin Gençlik Vaatlerinin İncelenmesi

Gençlik politikalarını tematik analiz yöntemiyle ele alan bu raporda, AKP döneminde gerçekleşen seçimlerde gençliğe yönelik vaatlerin ne şekilde evrildiği sorusu araştırılmış ve dönem şartlarının vaatlerdeki değişimler üzerindeki etkisi masaya yatırılmıştır. Bu kapsamda partilerin vaatleri tek tek incelenmiş ve öne çıkan temalar saptanmıştır.

Rapor bulguları ışığında genel çıkarımlar yapmak mümkündür. Buna göre öncelikle gençlik politikalarının Türkiye siyasetine hâkim olan kutuplaşmanın en şiddetli biçimde yaşandığı alanlardan biri olduğu anlaşılmaktadır.

Farklı ve çatışan Türkiye tahayyüllerini haiz ideolojik angajmanları bulunan siyasi partiler, gençleri birey ve özne olarak kabul etmek yerine kendi ideolojileri çerçevesinde yoğurulması gereken hazır kitle olarak görmektedir.

İslami ve laik siyasetin karşı karşıya geldiği ve tarafların AKP-CHP rekabetinde derinleşen bir kutuplaşmaya sürüklendiği 2002, 2007 ve 2011 seçimlerinde partilerin ideolojik motivasyonları çerçevesinde ağırlıkla eğitim politikalarına odaklandığı görülmektedir.

Eğitim politikaları bir bütün halinde gençlerin değerlerinin şekillendirilmesi için bir araç olarak değerlendirilmektedir. AKP muhafazakâr demokrat parti kimliğine paralel olarak eğitimde geleneksel değerleri içselleştiren ve gençlerin eğitim aracılığıyla pragmatik şekilde küreselleşmeye entegrasyonunu amaçlayan vaatler sunmaktadır. CHP katı laikliğin ve modern eğitimin savunucusu konumundadır. MHP ise milli değerlerin ve Türk kültürünün endoktrinasyonu misyonunu edinen bir görüntü çizmektedir.

2013 Gezi olayları ise gençlerin özneliğini gözler önüne seren bir kırılma noktası niteliğindedir. Gezi olayları ve sonrasında yükselen özgürlük taleplerinin sonucunda gençlik vaatleri eğitim alanının dışına çıkmaya başlamıştır. 2015 seçimlerinde cinsiyet eşitliği, üniversitelerde özgürlük, ekonomik refah gibi temalar da gençlik vaatleri arasında yer almaya başlamıştır.

2015 seçimlerinden sonra Türkiye’de ekonomik büyümenin duraklaması, eşitsizliğin artması ve AKP’nin otoriter-güvenlikçi eksene girmesiyle birlikte gençlerin seçmen davranışı orta ve üst yaş gruplarından ayrışmaya başlamıştır. Böylece gençler partiler tarafından oy tercihleri kritik hale gelen bir gruba dönüşmüştür. Buna bağlı olarak 2018 seçimlerinde eğitim, ekonomi gibi vaatlerin yanı sıra seyahat özgürlüğü ve yurtdışında eğitim gibi alanlar da vaatlerin yoğunlaştığı alanlar arasına girmiştir.

Türkiye 2023 seçimlerine derinleşen otoriter rejim, ekonomik buhran, göçmen krizi, barınma krizi gibi büyük sorunlar eşliğinde hazırlanmaktadır. Hızlanan beyin göçü ve giderek görünürleşen nesilsel çatışmalarla birlikte gençlere dair vaatler daha önceki seçimlerden farklı olarak partiler arasındaki rekabetin en yüksek düzeyde yaşandığı alanlardan birine dönüşmüştür.

Bu çalışma Vaat İnceleme Platformu ve Arayüz Kampanyası ortak projesidir.